ปัจจัยที่มีผลต่อสุขภาพ
- Cholesterol เป็นสารที่จำเป็นต่อร่างกาย และเป็นสารที่สร้างขึ้นมาโดยร่างกายเอง โดยหลักการแล้วร่างกายย่อมสร้างสารที่มีประโยชน์และจำเป็นต่อการใช้งานของร่างกายเอง ไม่สร้างสารพิษที่มีโทษต่อร่างกายแน่นอน
1.1 หน้าที่ Cholesterol
- เป็นองค์ประกอบของผนังเซลล์ ในกล้ามเนื้อต่างๆ
- ใช้สร้างน้ำดี
- ใช้สร้างวิตามินดี ในการสร้างกระดูกต่างๆ
- สร้างฮอร์โมนหลายชนิด เช่น ฮอร์โมนในต่อมไทรอยด์ หมวกไต ตับอ่อน โดยเฉพาะส่วนที่มีผลต่อเบาหวาน
- ใช้สร้างฉนวนหุ้มใยประสาท อันมีผลต่อความจำ ความฉลาด และทางเดินประสาทต่างๆ
ในการสร้างน้ำดี ร่างกายใช้ตับดึง Cholesterol จากกระแสเลือด น้ำดีขนส่งของเสียออกจากร่างกาย น้ำดีช่วยย่อยไขมัน
หากไม่มีน้ำดีท้องจะอืด
1.2 อวัยวะที่สร้าง Cholesterol
- ตับ ดังนั้น พฤติกรรมการกิน การอยู่ ที่มีผลต่อตับจึงมีผลต่อปริมาณ Cholesterol ด้วย
- สมอง กระแสชีวิต ประกอบด้วย กายและ จิต จิตจะทำงานร่วมกับสมอง ความเครียด ความคิดเชิงลบ จึงมีผลต่อ Cholesterol ด้วย
- ลำไส้เล็ก คือจุดดูดซึม และจุดย่อยที่สำคัญ การกินการอยู่การใช้ชีวิตจึงมีผลด้วย
- ต่อมหมวกไต ปัจจัยที่ทำให้ไตทำงานหนักจากการกินการอยู่จึงมีผลด้วย
1.3 การวัด Cholesterol การตรวจร่างกายเพื่อวัด Cholesterol จะต้องวัดให้ครบทั้ง 4 ตัว ดังนี้
- Total Cholesterol (TC) <200 มก.%
- HDL Cholesterol (HDL-C) >50 มก.% สร้างจากตับ ยิ่งมากยิ่งดี อันนี้คือไขมันตัวดีมีองค์ประกอบเป็นโปรตีน ใช้ล้างหลอดเลือด โดยปกติ Cholesterol ไม่ละลายน้ำ
- LDL Cholesterol (LDL-C) <150 มก.% สร้างจากตับ อันนี้คือไขมันตัวร้ายจะอุดตันหลอดเลือด
- Triglyceride (TG) <30 มก.% ตัวนี้ไม่ใช่ Cholesterol เป็นตัวร้าย มีค่าอีกตัวนึงที่เกี่ยวข้อง คือ VLDL-C สร้างจากตับ (TG/5) แต่ไม่ค่อยมีปรากฏเขียนมากนัก
TC = (HDL- C) + (LDL-C) +TG
ดังนั้น จะเห็นว่าการกินอาหารที่มี Cholesterol จึงไม่ใช่ปัญหา
เกณท์ความปลอดภัย
LDL-C/HDL-C ต้อง <3 ถือว่าดี TG/HDL-C ต้อง <2
- อาหารไขมัน Cholesterol มีอยู่ในอาหารประเภทไข่แดง ปลาหมึก กุ้ง หอย ซึ่งเป็นไขมันดี Cholesterol จะถูกสร้างจากไขมันจากสัตว์เท่านั้น น้ำมันปลาสามารถเปลี่ยนเป็น Cholerterol ได้ น้ำมันพืชไม่มี Cholesterol
การทำให้ HDL สูงสามารถทำได้ ดังต่อไปนี้
- คุมน้ำหนักตัว ผู้หญิงเส้นรอบเอว <80 ซม. ผู้ชาย เส้นรอบเอว <90 ซม.
- งดบุหรี่ การสูบบุหรี่ทำให้ LDL ขึ้นสูง
- ออกกำลังกายมากกว่า 30 นาที/ วัน
- ลดอาหารแป้ง และน้ำตาล พวกกะทิกินได้แต่จะมีปัญหาเรื่องความอ้วนตามมา
- งด Trans Fat เพราะกลุ่มนี้จะส่งเสริมให้เกิดมะเร็ง และเพิ่ม LDL ตัวอย่างอาหาร Trans Fat เช่น ครีมเทียม คอฟฟี่เมท คุกกี้ เค้ก ไอศกรีม น้ำมันพืชผ่านกรรมวิธีผ่านความร้อน เช่น ทอด เช่นน้ำมันถั่วเหลือง น้ำมันงา น้ำมันรำ น้ำมันหมูก็ไม่ควรกิน เพราะมันจะเป็นการเติมส่วนเกินของเรา เพราะเรามีอยู่แล้ว
- กินปลามากขึ้น โดยเฉพาะปลาตัวที่มี โอเมก้า 3 แต่ปลาอย่านำมาทอด ไข่แดงกินได้ แต่หากคนที่ระบบเผาผลาญไม่ดีต้องลดปริมาณลง
- ผักผลไม้ที่สะอาดและสด กินในสัดส่วนที่มากขึ้น
- ดื่มไวน์แดงได้ แต่ต้องไม่มากนัก
- ลดความเครียด และความคิดเชิงลบ เพราะจะทำให้เกิดการสร้าง LDL มากขึ้นพร้อมกับ HDL จะลดลง ดังนั้นจึงควรเพิ่มความคิดเชิงบวก ทำจิตให้สงบ สร้างความรักความเมตตา กรุณา
- ห้ามรับประทานน้ำตาล
- น้ำตาล
น้ำตาลแม้จะจำเป็นต่อการสร้างพลังงาน แต่หากมีปริมาณเกินก็เป็นโทษมากมาย ปริมาณน้ำตาลในกระแสเลือดต้อง <125 มก.% และต้องไม่ <70 มก.% หากต่ำกว่า 50 มก.% ก็จะเป็นลม ควรควบคุมให้อยู่ที่ 70 -125 มก.%
อาหารต่างๆ ที่ต้องระวัง
- โดยปกติน้ำตาลในเลือดจะอยู่ที่ประมาณ ½ ช้อนชา
- กาแฟ+น้ำตาล 2 ช้อน = 4 เท่าของน้ำตาลในเลือด หรือ 400%
- เครื่องดี่มน้ำอัดลม = 8 ช้อน หรือ 16 เท่า หรือ 1600%
- น้ำชาเขียวในขวด ประมาณ 15 ช้อน หรือ 30 เท่าของน้ำตาลในเลือด หรือ 3000 %
- น้ำผลไม้ น้ำเกลือแร่ บรรจุภาชนะ ประมาณ 30 ช้อน หรือ 60 เท่า
ผลจากการกินน้ำตาลสูงติดต่อกัน
- ทำให้เกิดการกดภูมิ ส่งผลให้เกิดมะเร็ง
- เส้นเลือดเปราะ กรอบ ปริง่าย ซึ่งทำให้เกิดการเกาะของลิ่มเลือดได้ง่าย ส่งผลต่อการทำให้เส้นเลือดอุดตัน ทำให้เกิดปัญหาความดันตามมาด้วย
- ทำให้เกิดไขมันอุดตันในเส้นเลือด เพราะตับจะเปลี่ยนน้ำตาลส่วนเกินไปเป็นไขมัน และตับก็ทำงานหนัก และทำให้ตับพังได้ง่าย
- โปรตีน โปรตีนเป็นอาหารที่จำเป็นต่อร่างกายในการสร้างภูมิคุ้มกัน สร้างซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอ การเลือกอาหารโปรตีน จึงต้องเลือกจากแหล่งที่สะอาด ปลอดภัย การเลือกทานโปรตีนสำหรับผู้ป่วย มีคำแนะนำ ดังนี้
- อย่ารับประทานเนื้อสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม เพราะสิ่งต่างๆ ที่ไม่ดีจากสัตว์เหล่านี้ก็จะเข้าสู่ร่างกายของคนที่บริโภคด้วย เช่น สารพิษ สารที่หลั่งก่อนตาย พวกไขมันเลว เนื้อสัตว์พวกนี้ย่อยยาก ใช้เวลา 3 วันในการย่อย ส่วนปลาใช้เวลา 1 วัน
- ควรบริโภคปลาทะเล ปลาที่สะอาด กุ้ง หอย ปู ปลา
- เห็ดมีโปรตีนสูง เห็ดหลายๆ อย่างรวมกัน ซึ่งมีไขมันต่ำ น้ำตาลน้อย และไฟเบอร์สูง
- ไข่ สัปดาห์ละ 2 ฟอง
- วิตามิน และเกลือแร่
วิตามินและเกลือแร่ ก็นับว่าเป็นส่วนที่สำคัญในการสร้างเสริมอาหารต่างๆ ไปใช้ประโยชน์ หากขาดวิตามินและเกลือแร่ ร่างกายก็ไม่สามารถนำสารอาหารไปใช้อย่างสมบูรณ์ เช่น วิตามินซี จะมีส่วนในการสร้างภูมิต้านทานร่วมกับโปรตีน เป็นต้น
แหล่งของอาหารวิตามินและเกลือแร่ คือ ผัก ผลไม้ ที่สะอาดและสด จึงจำเป็นต้องบริโภคอย่างสม่ำเสมอ
- Enzyme เอนไซม์นับว่าเป็นส่วนที่สำคัญมาก และมักจะถูกมองข้าม คนส่วนใหญ่มุ่งเน้นไปที่อาหารเพื่อจะทำให้ร่างกายสุขภาพแข็งแรง แต่ไม่ได้นึกถึงองค์ประกอบที่สำคัญตัวนี้ หากขาดไปการกินอาหารต่างๆ ก็เปล่าประโยชน์ ไม่มีประโยชน์อันใดต่อร่างกาย
หน้าที่ของ เอนไซม์ ประกอบด้วย
- เร่งปฏิกิริยาชีวเคมีในร่างกาย
- ย่อยอาหาร
- กระบวนการเผาผลาญสารอาหาร
- ในกระแสเลือด ช่วยสร้าง ช่วยซ่อมแซม และขจัดสารพิษ
- Oxygen นับว่าเป็นองค์ประกอบที่สำคัญมากตัวหนึ่งในกระบวนการเผาผลาญอาหาร โดยจะถูกนำจากข้างนอกเข้าสู่ปอด เข้าสู่กระแสเลือด เข้าเซลล์ เข้า Mitochrodia ในเซลล์ เพื่อใช้ในการเผาผลาญต่อไป องค์ประกอบที่จะทำให้ Oxygen ที่ดีประกอบด้วย
- อยู่ในสถานที่อากาศบริสุทธิ์ ปราศจากสารพิษ แก๊ซพิษ ควัน กลิ่น อันตรายทั้งหลาย ซึ่งจะมีผลต่อการกดภูมิ
- หายใจลึกๆ อย่างถูกต้อง
- หมั่นออกกำลังกายอยู่เสมอ เพื่อให้การไหลเวียนโลหิตที่ดี
น้ำ น้ำนับว่าเป็นปัจจัยที่สำคัญ ทั้งเป็นองค์ประกอบในการเผาผลาญ ขับของเสีย องค์ประกอบส่วนต่างๆ ในร่างกายจึงจำเป็นต้องดื่มน้ำสะอาด และเพียงพอ
จิต จิตก็เป็นปัจจัยที่สำคัญต่อสุขภาพด้วย เพราะกระแสชีวิตที่ดำเนินอยู่ประกอบด้วยกาย และจิต จิตจะควบคุมกายทั้งหมด หากดำรงจิตอย่างเป็นธรรรมชาติ และถูกต้อง ก็จะส่งผลให้สุขภาพกายดีด้วย สำหรับหัวข้อนี้จะไปกล่าวในหัวข้อพระพุทธศาสนา
ทีมข่าว นสพ.ประชาไท